به گفته برخی باستان شناسان، تمدن عمان به حداقل پنج هزار سال قبل و یا بیش از آن باز می‌گردد. در روزگار قدیم این منطقه مجان و مزون نامیده می‌شده است. لوح های به جای مانده از زمان سومریها نشان می دهد که مجان به معنای معادن باستانی و قدیمی مس در این سرزمین است. مزون نیز ریشه در کلمه مزن به معنای آب های جاری فراوان داشته و در زمان ساسانیان بر این سرزمین اطلاق می‌شده است. گفته می‌شود کلمه عمان که امروز به این سرزمین اطلاع می‌شود برگرفته از نام قبایل بادیه نشین عربی است که از منطقه عمان یمن مهاجرت کرده اند. هم چنین نقل قول دیگری وجود دارد مبنی بر این که نام سرزمین عمان از عمان بن ابراهیم بن خلیل و نوادگان او به نام عمان بن سبا بن یغثان بن ابراهیم اخذ شده است.
عمانی‌ها جزو اولین گروههایی بودند که اسلام را در حدود سالهای 630 میلادی و در زمانی که حضرت محمد (ص) فرستاده خود عمرو بن العاص را برای دیدار با جیفر و عبد پسران الجندی بن المستکبر حاکمان وقت این سرزمین اعزام کرد، پذیرفتند. در سال 134 هجری قمری ( برابر با 752 میلادی) فرقه ای از خوارج به امامت جلندا ابن مسعود در عمان استقرار یافتند که به خاطر پیروی از عباس بن اباض، اباضی نام گرفتند. حاکمان اباضی مذهب از سال 1256 میلادی تا اوایل قرن شانزدهم یعنی زمانی که عمان میدان ماجراجویی‌های استعمارگران اروپایی قرار گرفت، خراج گذار امپراطوری فارس بودند. در این دوره عمانی‌ها اسلام را از طریق تمدن غنی دریانوردی خود به بسیاری از مناطق ساحلی قاره آفریقا گسترش دادند حتی برخی مورخان معتقدند عمانی‌ها توانستند پیام اسلام را به بنادر چین و آسیا نیز برسانند. در این سالها شهر صحار به عنوان یکی از بزرگترین و مهمترین شهرهای جهان عرب معروف بود.
در اوایل قرن شانزدهم شهرهای مسقط و صحار به تصرف البوکرک دریانورد معروف پرتغالی در آمد و پرتغالی‌ها توانستند به مدت 150 سال سیطره خود را بر بخش هایی از دریای عرب و اقیانوس هند حفظ کنند. با شکست نیروهای پرتغالی از سلطان بن سیف الیعربی (بنیانگذار سلسله یعاربه) با کمک و همراهی انگلیس و ایران، عمان مجددا وارد دوره رفاه و شکوفایی در مناطق داخلی و سرزمین‌های فرا ساحلی گردید. بسیاری از ابنیه‌های تاریخی، قلعه‌ها و برج و باروها در بنادر در این دوره ساخته شد .
توسعه و شکوفایی عمان با وقوع جنگ داخلی بین قبیله‌ها به خاطر انتخاب امام جدید عملا پایان یافت تا این که در سال 1737 میلادی، نیروهای نادر شاه افشار به درخواست سیف بن سلطان حاکم وقت عمان برای سرکوب شورشهای داخلی در این کشور مستقر شدند. این نیروها پس از هفت سال به دلیل جنگ نادر با عثمانی‌ها و متعاقب آن امضای توافقنامه‌ای دومادهای، سرزمین عمان را ترک کردند. در پی این تحول احمد بن سعید البوسعید والی حاکم وقت شهر صحار به عنوان امام جدید انتخاب و عملا سلسة آل بوسعید در سال 1744 میلادی شکل گرفت. وی به خود عنوان امام ـ که بعدا سید مرسوم گردید ـ داد و حکمـرانی خود را بر زنگبار و عمان آغاز کرد. با درگذشت امام احمد بن سعید البوسعید در سال 1783 میلادی، پایتخت کشور از رستاق به مسقط منتقل و در زمان حکومت سلطان بن احمد ( سال 1789) ، معاهده دوستی بین عمان و بریتانیا به امضاء رسید. در دوران حکومت سعید بن سلطان بن احمد ( 1806 تا 1856میلادی) دوستی بین عمان و بریتانیا مستحکم تر ش . وی علاوه بر انگلستان ، با آمریکا و فرانسه نیز معاهداتی منعقد کرد و توانست با تهاجم وهابی‌ها به سرزمین عمان مقابله کند.
با روی کار آمدن ترکی بن سعید در سال 1865 عنوان “ امام و امامت ” حذف و عنوان “سلطان و سلطنت” جایگزین آن گردید. پس از فوت ترکی بن سعید فرزندش فیصل بن ترکی در سال 1888 به حکومت رسید و سعی کرد سیاست متوازنی را در برابر انگلستان و فرانسه تنظیم نماید. با این حال قراردادی را که نامبرده در سال 1891 با انگلستان امضا کرد وی و جانشینانش را متعهد می‌کرد تا بدون صلاحدید انگلیس، کوچکترین بخشی از سرزمین خود را به هیچ وجه به دولت خارجی واگذار نکنند . این دوره مصادف با حکومت مظفر‌الدین شاه قاجار در ایران بود.
در سال 1913 میلادی تیمور بن فیصل به سلطنت رسید و پس از وی ، سلطان سعید بن تیمور پدر سلطان کنونی عمان در سال 1932 حکومت را در اختیار گرفت. در 23 ژوئیه 1970 سلطان قابوس پدرش را که معتقد بود عمان را در ا نـزوا و عقب ماندگی نگاه داشته برکنار و زمام امور را به دست گرفت. ایـران پس از انگلیس و آمریکا، سومین کشوری بود که حکومت سلطان قابوس را به رسمیت شناخت.
سلطان قابوس که متولد 18 نوامبر 1940 در شهر صلاله می‌باشد، هشتمین سلطان عمان از خاندان آل بوسعید از نوادگان احمد بن سعید البوسعید بنیانگذار سلسله البوسعید (1744میلادی) است. عمان در دوران حکومت 37 ساله سلطان قابوس شاهد پیشرفتهای متوازن و چشمگیری در ابعاد مختلف بویـژه در زمینه‌های توسعه ای، عمرانی و اقتصادی بوده است.